Motief 294, juli-augustus 2025

Festival

Met tevredenheid kunnen we terugkijken op een bijzonder geslaagd festival. Twee dagen lang, onder een stralende zon, hebben zes- à zevenduizend bezoekers en drie- à vierhonderd actieve deelnemers in een blije ontspannen sfeer genoten van al wat er geboden werd. De concrete werkpraktijk van kraam­zorg tot stervensbegeleiding en de inhoudelijke verdieping van aandacht tot apocalypse waren aanwezig op een toegankelijke manier. Je zag mensen intense gesprekken voeren aan de twee­honderd kramen; zo ook aan de tafel van de vereniging waar zich nieuwe leden meldden. Er waren workshops, gespreksgroepen, voordrachten, boekpresentaties en kunstzinnige uitvoeringen. Een uitgelezen moment om te ontdekken hoeveel mensen van­uit dezelfde inspiratiebron op zoveel andere gebieden actief blij­ken te zijn. Ik dank Eveline Clignett, Petra Rutgers, Arthur de Gast en Anselma Remmers dat zij dit festival met zoveel jeugdig en kundig enthousiasme mogelijk hebben gemaakt!

Ik sprak jongere mensen die de antroposofie zijdelings kennen. Wat opvalt is hoe zij afgaan op de sfeer die ze ervaren. Over het festival spraken ze positief en blij want de sfeer was goed. Van de Antroposofische Vereniging hadden ze een minder positieve indruk: er werkt een conflictueuze onderlaag, er zit pijn en frus­tratie, het voelt onvrij en normatief, er mist spirituele kracht. Ik zag bij een boekpresentatie op het festival tranen vloeien over het innerlijke lijden hieraan. De sensitiviteit voor deze (astra­le) dimensie speelt nu meer dan ooit mee in de manier waarop mensen antroposofie waarnemen en ontmoeten.

Het festival deed terugdenken aan kamp de Stakenberg in 1930. Dat was een nieuw initiatief in de Antroposofische Vereniging van toen. Vele dagen baadden zich ruim duizend (vaak jonge) mensen in een tentenkamp bij Nunspeet in lezingen en gesprek­ken. Er is een foto van een tent met een skelet op de achter­grond. De leiding in Dornach vond deze vrije blijmoedige vorm niet serieus genoeg en weigerde zelfs een verslag in haar week­blad op te nemen. Toch zijn er in dat kamp vele zaadjes geplant en werd er aan een hecht netwerk van mensen gebouwd. En zo denk ik dat ook tijdens het Mens! Festival zaadjes zijn geplant in mensen die zielsverwanten en goede moed vonden.

Pim Blomaard