Motief 276, oktober 2023

Omdat wij het willen

In 1935 werd de Antroposofische Vereniging in Nederland uit de wereldwijde Algemene Antroposofische Vereniging gezet. Een besluit dat onder valse voorwendselen aan een grote meerder­heid van de toenmalige leden werd ontlokt. Een dramatische gebeurtenis van ongekende omvang. Niet alleen Rudolf Steiners naaste medewerkers Ita Wegman en Elisabeth Vreede, maar ook zijn vooraanstaande leerling Willem Zeylmans van Emmichoven – die door Steiner zelf nog in 1923 als eerste voorzitter van de AViN was aangewezen – werden op hardvochtige wijze uitgeslo­ten. Zij waren ten diepste geraakt. Toch gingen zij, zonder ran­cuneus te worden, door met hun streven.

En toen gebeurde het: op Goede Vrijdag 1960 stond Willem Zeyl­mans voor het eerst weer op het podium van het Goetheanum en sprak hij uit dat de AViN weer onderdeel van de wereldver­eniging ging worden. Er is (deels mondeling) overgeleverd welke drie redenen hij had om deze stap te zetten: het inzicht “dat de tijd dringt”; het besef dit “ter wille van Rudolf Steiner” te doen; en de morele intuítie: “omdat wij het wíllen”. Daar stond hij, en degenen die hem hadden uitgestoten, zaten voor hem in de zaal. Hij toonde daar dat het mogelijk is de ergste afwijzing om te vor­men tot de wil om het gezamenlijke streven sterker te maken.

Vorige week kwamen in het Goetheanum 1000 mensen, vanuit 50 landen, bijeen. Met de intentie om de antroposofische inspi­ratie in elkaar te versterken en om samen wereldwijd een stap mét elkaar en een stap náár elkaar te zetten. Zodat antroposofie minder marginaal en intellectueel en meer relevant en authen­tiek wordt. Vanuit het inzicht dat we alleen samen iets aan een nieuwe cultuur kunnen bijdragen. Vanuit het besef dat niemand de wijsheid in pacht heeft. Vanuit de wil om zoveel mogelijk mensen in deze ontwikkeling mee te nemen. Samen … omdat wij het willen.

Dat te oefenen is moeilijk maar nodig. Ook in de landelijke werkgroep die de 100-jaarsviering voorbereidt moesten we dit oefenen. Maar ze komen: de eeuwfeesten op 17-18 november (de dag van onze oprichting) en aansluitend en verdiepend op 5-6 januari. We hopen op innige bezinningsdagen waarin we ook vooruitkijken. Omdat de tijd meer dan dringt, om Christus en Michaël te vinden, om Steiners esoterische impuls te begrijpen, om de Grondsteen te beleven en om karmische banden te erva­ren. Dan voegen we niet alleen een landelijke vereniging in een mondiale vereniging in, maar ook doelgerichte antroposofische samenwerking in een instabiele samenleving.

Pim Blomaard