Motief van Jorrit van Eeten

Een vrijer denken ontwikkelen

Een digitaal leerplatform op school klinkt mooi, maar je moet je er wel bewust van zijn hoe je het gebruikt. Voor je het weet richt je je alleen maar op wat de computer voor je uitgestippeld heeft, in plaats van op het leven om je heen. Als je vrijer denkt, kun je bewuster omgaan met dit soort situaties. Jorrit van Eeten (29) wil dit bij zichzelf en anderen ontwikkelen, onder andere met zijn leesgroep over ‘De Filosofie van de Vrijheid’. ‘’Vrij denken leidt tot vrij handelen. Zo wil ik vanuit een vrije handeling een tegenhanger bieden voor de eenzaamheid of sociale isolatie die ontstaat door internet,’’ stelt hij.

Tekst: Cisly Burcksen
Foto: Mathijs van Eeten

Rond zijn twintigste begon Jorrit zich als oud-vrijeschoolleerling actief bezig te houden met antroposofie. Na vakantiewerk op de Weledatuin volgde hij de bd-landbouwopleiding aan Warm­onderhof. ‘’Daar vorm je echt een gemeenschap met elkaar. Dat voelde goed, maar uiteindelijk ben ik niet verder gegaan in de landbouw. De praktische kant ervan spreekt me toch minder aan. Ik moest voor die opleiding onder meer de Landbouwcursus van Steiner lezen, waardoor mijn inhoudelijke interesse voor de antroposofie en filosofie groeide.’’

Bordspel

Na Warmonderhof zocht hij opnieuw naar andere jongeren om over wezenlijke dingen te praten. Zo kwam hij bij de Jeugdsectie terecht. Na deelname aan een midzomerviering in 2019 werd hij lid en sloot hij zich aan bij de kerngroep. Ook richtte hij in zijn woonplaats Zutphen een jongerenleesgroep op. Met een klein clubje startten ze met ‘De Filosofie van de Vrijheid’, maandelijks bespreken ze een hoofdstuk. Dat gaat er geanimeerd aan toe: “Om het wat luchtiger en speelser te maken, bedacht ik een bordspel met vragen als aanleiding om over te discussieren. Het gaat er immers niet om dat je overneemt wat er in het boek staat, maar om je denken beweeglijker te maken,” vertelt Jorrit.

Kunstmatige intelligentie

“Ik vond het belangrijk om met dit boek te beginnen. Door dit te lezen wordt je bewustzijnsziel aangesproken als een waarheids­wezen dat groeit in jezelf,” legt hij uit. “Tegelijk moet je die ont­wikkeling ook weer verbinden met het dagelijks leven, met wat je doet in de maatschappij.” Een uitdaging daarin ziet hij in de opkomst van artificial intelligence. “AI hoeft op zich niet verkeerd te zijn, maar het kan op een heel schadelijke manier worden toe­gepast. Dan kan het leiden tot een verstarring van je denken. Het is tragisch dat veel mensen dat niet zien. Want het is juist dat wat je als mens een mens maakt, dat je je steeds verder ont­wikkelt en ook je hogere ik kunt ontwikkelen. Deze tijd doet een appèl op ons om bewust om te gaan met deze techniek en de krachten die ermee verbonden zijn. We moeten leren aanvoelen en inzien hoe we dit kunnen inzetten, zodat het niet méér doet dan waar het voor is. Het moet ten dienste staan van de mens, in plaats van andersom. Als je op een onbewuste manier daarte­genover staat, ben je makkelijk te corrumperen.”

Waarheid en vrijheid

Dat klinkt misschien eng of gevaarlijk, maar Jorrit ziet dit soort kwesties als een mogelijkheid om te groeien. “Door je uiteen te zetten met deze krachten en er iets scheppends tegenover te zet­ten, kun je je eraan ontwikkelen. Ik merk dat ik zelf ook ervan leer. Ik heb ook m’n schaduwkanten en ben ook gewoon een mens van deze tijd. Maar ik richt me erop om vrijer te worden, en om jongeren te stimuleren om actief te zoeken en te bevragen wat waarheid en vrijheid is. Frank Verheij, een oudere antroposoof die zich intens verbonden heeft met het boek, heeft zich als sparring­partner aangeboden, wat we als heel verrijkend ervaren.” Jorrit hoopt dat de leesgroep zich zal uitbreiden. Wie zin heeft om mee te doen, is welkom om zich bij hem aan te melden.

Wil je meedoen met de leesgroep in Zutphen? Stuur een mailtje naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Dit artikel verscheen in Motief 277 van november 2023