Motief van Ezrah Bakker

Wakker zijn voor de uitdagingen van deze tijd

In 2023 beëindigde Ezrah Bakker (58) zijn baan bij de Hogeschool van Amsterdam na de zoveelste onderwijskundige ‘vernieuwing’. Dat leverde hem meer tijd op voor onderzoek naar economie, an­troposofie en esoterische geschiedenis. Hij publiceert hierover artikelen in verschillende media. Daarnaast heeft hij een eigen website waarop hij onder meer het gedachtegoed van de Franse econoom Piketty toegankelijk maakt. Momenteel sleutelt hij aan een apart gedeelte voor antroposofie en economie.

Tekst: Cisly Burcksen
Foto: archief Ezrah Bakker

Op zijn negentiende ontdekte Ezrah de antroposofie, nadat daarvoor in zijn puberteit al een bodem gelegd werd: “Als zes­tienjarige moest ik het hoofd boven water zien te houden in een nogal hectische omgeving. Ik was erg blij toen ik destijds de Tao Te King van Lao Tse tegenkwam. Ik vond het een prachtige manier van denken: rijk lijkt arm, arm lijkt rijk, zacht overwint hard, dat soort bespiegelingen,” vertelt Ezrah. “Datzelfde jaar las ik ook over Findhorn Ecovillage in Schotland, waar mensen samenwerkten met natuurwezens. Dat sprak tot mijn verbeel­ding.” Antroposofie was een enorme ontdekking voor hem: “Dat je gewoon het dagelijks leven als scholingsweg kon gebruiken en rustig je ontwikkeling zelf in de hand kon nemen.”

Op zijn eenentwintigste las hij bovendien een voordracht van Bernard Lievegoed die veel indruk maakte. “Hij zei dat we in het begin van de eenentwintigste eeuw de incarnatie van Ahriman kon­den verwachten. Later ontdekte ik de Michaëlvoordrachten van Steiner uit 1919. Dat had een vergelijkbaar effect. Ik wilde mijn tijd niet verslapen, maar wakker zijn voor de uitdagingen van de tijd. Ik ben altijd op zoek gegaan naar oplossingen voor maat­schappelijke problemen waarbij de individuele mens en natuur centraal staan, waarbij het uitmaakt dat mensen zelf wat doen.”

Worsteling

Toen hij als student economie kennismaakte met sociale driege­leding en de economische cursus die Steiner in 1922 gaf, vond hij het logisch om zijn afstudeerscriptie hieraan te wijden. “Ik dacht een afgebakend onderwerp te hebben, maar het liep volledig uit de hand. Want eigenlijk alle economische begrippen die ik op de studie had leren kennen, werden bij Steiner totaal anders gedefinieerd. Er volgde een worsteling van formaat, waarbij je plastisch zou kunnen zeggen dat ik eerst voor een muur stond en uiteindelijk een enorme sprong maakte door Steiners uitspra­ken te koppelen aan mijn eigen observaties. Ik zeg wel eens: wat voor sommige antroposofen De filosofie van de vrijheid is, dat is voor mij het economisch gedachtengoed van Steiner geweest.”

Verrassend element

Rond de eeuwwisseling werkte Ezrah bij Amnesty Internatio­nal en was daarnaast actief in de antroposofische beweging als hoofdredacteur van het tijdschrift Bruisvat en het organiseren van voordrachten en cursussen. Vanaf 2005 ging Ezrah aan de slag in het onderwijs. Eerst voor havo en vwo, later als docent en curriculumontwerper bij de opleiding Bedrijfseconomie van de Hogeschool van Amsterdam. “Er bleek een heel verrassend ele­ment aan lesgeven te zijn: ik ging de stof zelf beter begrijpen!”

Tegenbeweging

Antroposofische activiteiten stonden in de onderwijsjaren op een laag pitje. Recentelijk is Ezrah echter opnieuw lid geworden van de vereniging. “Ik zag in de afgelopen jaren veel mooie soci­ale en natuurvriendelijke initiatieven ontstaan, maar het viel me daarbij op dat er erg weinig aandacht was voor een meer spiri­tuele insteek. De antroposofie zit bomvol mogelijke oplossingen voor maatschappelijke problemen. Daarvoor wilde ik me wel meer sterk gaan maken. De verkiezingsoverwinning van Trump, plus de doorbraak van AI in het dagelijks leven, vormden voor mij bovendien een soort wake-up call.”

Zodoende besloot hij om in zijn eigen dagelijks leven als tegenbeweging meer ruimte voor antroposofie te maken. Het lidmaatschap van de vereniging is een van die stappen, net als zijn aanmelding voor de Esoterische Cyclus. De sfeer in de vereniging vindt hij nu beduidend beter dan eind jaren negentig: “Men staat duidelijk meer open voor verschillende zienswijzen. Wel mag er vanuit de vereniging meer aandacht komen voor hedendaagse problemen. Daaraan wil ik zelf ook graag bijdragen.”

Zie ook: economischezakenenzo.nl

Dit artikel verscheen in Motief 297 van november 2025